“لوستر” واژه ای است که همچون بسیاری دیگر از واژه های غربی در دوران حکومت قاجاریه از فرانسه وارد زبان فارسی شده است. استفاده از لوستر مدرن امروزی در میهن عزیزمان نیز سابقه ای چند صد ساله دارد. شاهان و بلندپایگان قجر پس از دیدار از دیار فرنگ و آشنایی با معماری غربی پی به زیبایی و کاربرد این محصول بردند. آنان سعی کردند تا با استفاده از لوسترهای چوبی و فلزی به زیباسازی قصرهای خود بپردازند. البته شایان به ذکر است استفاده از محصولات روشنایی در ایران سابقه ای بسیار طولانی تر دارد. در گذشته ایرانیان از “چهل چراغ” برای روشنایی محیط علی الخصوص اماکن مذهبی مانند مساجد و امامزاده ها بهره می بردند.
استفاده از لوستر در جهان به گذشته های دور در زمان قرون وسطی در اروپا برمی گردد. لوسترها در گذشته با استفاده از شمع به نورافشانی کمک می کردند. از این جهت کالایی بسیار گران محسوب می شدند و استفاده از آنها محدود بود به ثروتمندان و پادشاهان و گاهگاهی هم در کلیسای بزرگ شهرهای مهمی همچون رم و قسطنطنیه. بزرگترین لوستر در جهان هم اکنون در مسجد سلطان قابوس در عمان قرار دارد. این لوستر بگونه ای طراحی شده است تا نور مورد نیاز بیست هزار نفر مومینی را که در مسجد به عبادت مشغول هستند را تولید کند. برای برق رسانی به این لوستر مدار بسیار پیچیده الکتریکی طراحی شده است که برای تعمیر و نگهداری از آن پلکانی مخصوص تعبیه شده تا متخصصین بتوانند به آن دسترسی داشته باشند. در طراحی این لوستر از المان های ایرانی الهام گرفته شده است. وزن نهایی این لوستر بیش از 8.5 تن است.
یکی دیگر از لوسترهای بزرگ و تجملاتی دنیا, لوستری است که در کاخ “دلمه باغچه” استانبول قرار دارد. پیش از این تصور می شد که ویکتوریا امپراتریس قدرتمند امپراتوری بریتانیا آن را به شاه عثمانی هدیه داده است. اما در سال 2006 میلادی رسیدی پیدا شد که نشان می دهد که کل مبلغ ارزش این لوستر توسط شاه عثمانی پرداخت شده است. این لوستر از این جهت بسیار مورد توجه قرار گرفته که بزرگترین و شکوهمندترین لوستر کریستالی در جهان است. البته کاخ دلمه باغچه خانه بزرگترین مجموعه لوسترهای کریستالی در جهان نیز هست.
“لوستر چوبی” یکی از انواع لوستر است که در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اولا لوستر کریستالی و یا فلزی چندان با دکوراسیون مدرن همخوانی ندارد و بیشتر محدود به همان بناهای تاریخی می شود. دوما هزینه ساخت لوستر چوبی بسیار نازل تر از انواع کلاسیک است که آن را برای استفاده در خانه و محل کار مناسب می کند. در گذشته استفاده از لوستر چوبی بعلت پوسیدگی چندان مورد اقبال نبود, اینجاست که تکنولوژی به خدمت انسان می آید. لوستر مدرن چوبی اگر از چوب پخته شده ساخته شده باشد مقاومت و دوام بسیار بالایی دارد. این بدین معناست که لوستر مدرن چوبی علاوه بر زیبایی و انطباق با دکوراسیون چوبی و غیر چوبی مدرن, قیمت مناسب و دوام بسیار بالا را تضمین می کند.
امروزه لوسترهای مدرن با لامپ های جدید کم مصرف و یا LED نورپردازی می کنند. پیشرفت صنعتی و تکنلوژیک باعث شده تولید این کالا بسیار ارزان تر از گذشته باشد و مصرف کنندگان خانگی نیز بتوانند از این کالا برای روشنایی و تزئین منازل و محل کار خود بهره مند شوند. لامپ LED مزیت های فراوانی را در بحث ایجاد حرارت و تولید انرژی به همراه دارند. پیش بینی می شود که این نوع لامپ می تواند با مصرف یک وات انرژی بیش از سیصد لومن (واحد اندازه گیری نور) تولید کند. این مسئله باعث می شود که روز به روز این لامپ بیشتر تولید شود و سهم بیشتر از بازار را به خود اختصاص دهد. برخی از کارشناسان معتقدند که درآینده ای نچندان دور فروش لامپهای LED به بیش از دوازده برابر افزایش پیدا می کند. شایان ذکر است که استفاده از این لامپ فقط مصرف انرژی را کاهش نمی دهد. این نوع لامپ برخلاف لامپ فلوروسنت بازتاب اشعه مضر برای انسان ندارد. بعلاوه به علت کاهش مصرف انرژی به هر چه پاک بودن سیاره زمین نیز کمک می کند. از این جهت لوستر مدرن نیز بگونه ای طراحی می شود تا بتواند از این نوع لامپ بهره ببرد.
لوستر مدرن و کلاسیک تفاوت هایی نیز در زمینه نوع طراحی دارند. لوستر کلاسیک با استفاده از بلورهای شیشه ای و کریستالی نور را غیر مستقیم در محیط منتشر می کنند. از آن سو لوسترهای مدرن یا بصورت مستقیم نورپردازی می کنند و یا اینکه با آینه و شیشه نور را بازتاب می دهند. نوع طراحی لوستر مدرن نیز مینیمالیستی است. از این رو استفاده از آن در دکوراسیون داخلی امروزی پیشنهاد می شود. لوستر های کلاسیک گرچه بسیار زیبا و با شکوه هستند, نمی توان آنان را در خانه های امروزی بکار برد و بهتر است در همان مساجد و کلیسا ها باقی بمانند.
“لوستر مدرن” را می توان به چندین گروه طبقه بندی کرد چه از نظر جنس مواد اولیه و چه از نظر کارکرد آنها. چراغ آویز هم نوعی لوستر به شمار می رود با این تفاوت که معمولا تعداد کمتری لامپ را پذیرا است و به جای شاخه های ریز و درشت و تزئینات, هر کدام از لامپ ها با زنجیر به سقف متصل هستند. لوستر مدرن می تواند از چوب, پلاستیک و یا فلز ساخته شود. همانطور که اشاره شد لوستر چوبی یکی از پر طرفدارترین انواع آن است. از مزایای استفاده از لوستر چوبی وزن سبک آن است. چوب نسبت به فلز و کریستال وزن سبک تری دارد بعلاوه اگر در ساخت آن از چوب پخته شده استفاده شده باشد این وزن می تواند حتی سبکتر هم باشد. از این رو نصب این نوع لوستر مدرن بر روی انواع سقف براحتی امکانپذیر است. تصور کنید که در خانه سازی مدرن در برخی از موارد از سقف کاذب استفاده می شود. همانگونه که مشخص است, سقف کاذب توانایی تحمل وزن زیادی را ندارد. استفاده از لوستر مدرن چوبی در چنین مواقعی می تواند از بروز هر گونه مشکل جلوگیری کند. مورد دیگر ایمنی نصب و بعد از نصب لوستر است. به همان علت وزن کم, لوستر چوبی به راحتی نصب می شود و در این حین خطرات احتمالی برای نصاب را کاهش می دهد. از آن سو در از آنجاییکه کشور عزیزمان زلزله خیز است, لوستر چوبی امنیت بسیار بهتری را برای ساکنین در محل فراهم می آورد.
استفاده از لوستر در دکوراسیون چوبی و غیر چوبی به زیبایی و شکوه خانه می انجامد. در هنگام خرید لوستر باید به چندین نکته مهم دقت کرد: نخست اینکه اندازه محلی که لوستر در آن نصب می شود باید مورد توجه قرارگیرد. لوستر با توجه به تعداد لامپهایی که بر آن نصب می شود توانایی ایجاد نور دارد. در نتیجه برای محیط های بزرگترمی بایست لوستر بزرگتری که توانایی نصب لامپهای بیشتری دارد خریداری شود. دومین نکته انتخاب لوستر مناسب و منطبق با دکوراسیون منزل و محل کار است. لوسترهای چوبی امروزه طرفداران بسیاری دارند چرا که علاوه بر زیبایی و دوام با بسیاری از انواع دکوراسیون چوبی و غیر چوبی هماهنگی دارند. و آخرین نکته اینکه, درهنگام خرید باید به کیفیت آن توجه کرد. متاسفانه در بازار محصولاتی یافت می شوند که کیفیت مناسبی ندارند و بعضا باعث سردرگمی و ناراحتی خریداران می شوند. از این رو خرید از برند معتبر بسیار مهم است.